nhà đầu tư f0
5 sai lầm của nhà đầu tư chứng khoán f0
Theo thống kê của Trung tâm lưu ký chứng khoán đến cuối tháng 8/2021, số lượng tài khoản chứng khoán mở mới của nhà đầu tư cá nhân đạt 3.5 triệu tài khoản. Tăng 755 ngàn tài khoản so với đầu năm.
Như vậy, năm 2021 thị trường của chúng ta đã có một lực lượng nhà đầu tư F0 hùng hậu! Để dễ hình dung, số lượng nhà đầu tư mới tương đương với dân số của một tỉnh nhỏ như Lạng Sơn, Việt Nam. Hoặc thành phố Denver của Mỹ.
Khi đầu tư vào thị trường chứng khoán, dù là nhà đầu tư lâu năm hay mới đầu tư thì đều có khả năng mắc sai lầm. Nhận diện các sai lầm của người đi trước không giúp bạn chiến thắng thị trường. Nhưng nó giúp bạn tránh những tổn thất không đáng có, và tiết kiệm được thời gian.
Những sai lầm kinh điển của nhà đầu tư F0
Sau đây là 5 sai lầm kinh điển của nhà đầu tư khi mới vào thị trường, mà bản thân mình cũng đã phạm phải.
01. Đầu tư kiểu đánh bạc, thử vận may
Đây là kiểu tâm lý có thể nói là phổ biến nhất với đa số nhà đầu tư F0 bị dẫn dắt bởi FOMO. Họ đọc báo thấy chứng khoán tăng trưởng 2 con số. Họ nghe ngóng những trường hợp lãi đậm, làm giàu từ chứng khoán và họ không muốn bỏ lỡ cơ hội.
Nhà đầu tư F0 tham gia vào chứng khoán với tâm lý may rủi. Họ bỏ ra 20 triệu 50 triệu và nghĩ rằng mình sẵn sàng mất, nhưng biết đâu may mắn thì có thể làm giàu. Thực ra tâm lý này không sai. Nhưng nó nguy hiểm vì họ đang đầu tư với tâm thế của một “con bạc”.
Khi mua 1 mã cổ phiếu nào đó và họ may mắn có lãi, họ sẽ bị nghiện cảm giác chiến thắng. Vấn đề là họ không biết vì sao họ thắng. Và họ tiếp tục sử dụng số tiền lãi được mua mã khác theo cách cũ. Và đến một lúc nào đó họ bị lỗ.
Nhưng họ không thể dừng lại. Họ lại tiếp tục thử vận với hy vọng thần may mắn sẽ quay lại để bù đắp số tiền đã mất. Và cứ như thế, họ đầu tư không khác gì những tay cờ bạc ở casino.
02. Không cắt lỗ, và gồng lỗ
Là sai lầm phổ biến thứ hai, với hy vọng thị trường hồi phục và những mã bị lỗ tăng giá trở lại. Rồi họ nhanh chóng nhận ra dù VNIndex đã xanh mấy phiên nhưng tài khoản của họ vẫn mãi đỏ. Tình trạng này cho thấy nhà đầu tư F0 đã mua cổ phiếu khi giá ở đỉnh, nhưng không có dũng cảm cắt lỗ.
Một số nhà đầu tư khi bị lỗ còn áp dụng kỹ thuật trung bình giá xuống. Nghĩa là khi giá giảm, họ mua thêm cổ phiếu để giảm giá vốn, với hy vọng giá bật tăng trở lại họ sẽ có lời. Phương pháp này không sai, và chỉ hiệu quả khi họ xác định được đâu là “đáy”. Ngay cả với nhà đầu tư chuyên nghiệp, việc xác định đúng đáy xác suất rất thấp.
Xem thêm >> 3 cách học đầu tư chứng khoán cho người mới
03. Sa đà vào phân tích kỹ thuật
Nguyên lý của phân tích kỹ thuật là sử dụng hình mẫu trong quá khứ để phỏng đoán xu hướng tương lai, trong ngắn hạn. Phân tích kỹ thuật thường được sử dụng bởi ‘trader, not investor’ – nhà buôn (hoặc đầu cơ) chứ không phải nhà đầu tư. Trader là từ dùng để chỉ những người giao dịch kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá trong ngắn hạn. Họ là người mua thấp bán cao, và mô hình kỹ thuật là công cụ hỗ trợ.
Để tối ưu hóa phương pháp kỹ thuật, bạn phải full-time. Liệu bạn có thời gian ngồi xem bảng giá suốt 6/8 giờ làm việc? Phần đông là không. Bạn còn phải làm việc sếp yêu cầu hoặc công việc của bạn.
04. Không có mục tiêu đầu tư
Nếu hỏi một nhà đầu tư F0 vì sao bạn chọn đầu tư chứng khoán? Họ sẽ trả lời chung chung là kênh chứng khoán mang lại lợi nhuận cao khi giá cổ phiếu tăng. Nhưng họ không xác định cụ thể tăng bao nhiêu phần trăm, so với cái gì.
Nếu hỏi một quỹ đầu tư cổ phiếu vì sao họ chọn phân bổ tài sản vào danh mục cổ phiếu? Họ sẽ trả lời cổ phiếu là một khoản đầu tư rủi ro cao. Nhưng tỷ suất sinh lời dài hạn của thị trường chứng khoán tốt hơn so với các kênh đầu tư khác. Các quỹ đầu tư luôn có mục tiêu tăng trưởng cụ thể cho từng năm.
Bạn thấy đó, mục tiêu khác nhau kết quả cũng khác nhau.
Xem thêm >> 4 bước xây dựng danh mục đầu tư chứng khoán
05. Mua theo danh mục quỹ đầu tư cổ phiếu
Là sai lầm thường thấy của nhà đầu tư có kiến thức, nhưng thiếu kinh nghiệm. Họ có kiến thức nhất định khi tìm hiểu về các quỹ mở cổ phiếu.
Khi ‘phát hiện’ ra danh mục cổ phiếu của các quỹ đầu tư công bố, họ mua theo. Với hy vọng rằng mình sẽ đạt được tỷ suất sinh lời tương tự, hoặc cao hơn. Kết quả thường không được như mong đợi. Lý do là họ chỉ biết được mã cổ phiếu để mua theo. Nhưng không biết nên mua vào giá bao nhiêu , và giá nào thì nên bán.
Thêm nữa, các quỹ đầu tư sở hữu một danh mục lớn và đa dạng lên đến 20-30 cổ phiếu mà NĐT cá nhân khó có đủ tiềm lực tài chính để sở hữu.
—
Nếu bạn mắc từ 3/5 sai lầm trên đây, chúc mừng bạn! Bạn đã vượt qua chặng đường đầu tiên trên hành trình trở thành nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Một số nguyên tắc của nhà đầu tư chuyên nghiệp
- Xác định tỷ lệ cắt lỗ.
- Giữ lại cổ phiếu giá tăng, bán đi cổ phiếu giá giảm.
- Mua trung bình giá tăng. Mua thêm khi xác định được xu hướng tăng giá của cổ phiếu.
- Đầu tư có mục tiêu, có phương pháp.
- Phân bổ danh mục đa dạng.
Kinh nghiệm của tác giả
Mình mở tài khoản chứng khoán từ 2007 và tự mình thực hiện đầu tư, để học hỏi. Thời ấy thị trường chứng khoán còn sơ khai, cũng không có nhiều thông tin để tham khảo như hiện tại. Vì vậy, mà mình đã phạm không chỉ 5 sai lầm trên mà còn rất nhiều sai lầm khác suốt quá trình vừa học vừa hành. Và tất cả sai lầm đều trả giá bằng tiền.
Do đó, nếu hỏi mình đâu là phương án an toàn cho nhà đầu tư F0? Theo ý kiến của mình, là bạn phân bổ danh mục 70 chứng chỉ quỹ ETF : 30 mua cổ phiếu trong nhóm VN30 để học hỏi. Và nên kiên trì từ 3 đến 5 năm để thấy kết quả.
Kết
Chứng khoán là một kênh đầu tư mang lại lợi nhuận tốt. Nhưng nó đòi hỏi người đầu tư phải có kiến thức và thời gian trải nghiệm nhất định với thị trường. Không ai giàu từ chứng khoán qua một đêm.
Jeff Bezos từng hỏi Warren Buffet: Luận điểm đầu tư của ông rất đơn giản. Tại sao mọi người không copy nhỉ?
Buffet đáp: Bởi vì không ai muốn giàu chậm.
