thái độ với nợ nần squid game
Bài viết được đăng trên:
https://vietcetera.com/vn/squid-game-day-ta-dieu-gi-ve-no-nan
—
Mình vừa xem xong Squid Game và phải nói là thật sự bị ám ảnh. Không phải bởi cảnh máu me trong phim mà bởi những số phận người tham gia trò chơi.
Họ là tập hợp những con người có hoàn cảnh khác nhau, trình độ khác nhau. Từ tầng lớp trí thức như bác sĩ, giáo viên đến tầng lớp yếu thế hơn gồm người già, người nhập cư và những người bị tha hóa trở thành dân “anh chị”.
Tất cả họ đều có một điểm chung, đó là chìm trong nợ. Đến nỗi họ sẵn sàng đánh đổi mạng sống của mình để kiếm tiền trả nợ.
Thực trạng nợ ở Hàn Quốc
Dù những tình tiết trong phim là hư cấu, nhưng vấn đề nợ nần mà phim phản ánh là thực tế ở Hàn Quốc. Nợ là một trong các nguyên nhân chính khiến tỷ lệ tự tử ở nước này xếp thứ 4 thế giới.
So với các nước phát triển trong khối OECD, Hàn Quốc có tỷ lệ nợ hộ gia đình trên GDP cao nhất, lên đến 101%. Nghĩa là nền kinh tế làm ra 10 đồng thì người dân tiêu hết 10.1 đồng.
Nợ của hộ gia đình so với GDP (Household debt to GDP): Chỉ số này đo lường tổng nợ của hộ gia đình cư trú trong nước so với GDP. Thường liên quan đến nợ tiêu dùng và nợ bất động sản.
Năm 2015, công việc của mình là đánh giá tín nhiệm các ngân hàng đối tác. Mình đã rất ngạc nhiên khi xem báo cáo tài chính của các ngân hàng Hàn Quốc. Tỷ lệ cho vay trên tiền gửi (Loan to Deposit Ratio, LDR) ở các ngân hàng đều vượt 100%. Tỷ lệ này ở Việt Nam đang áp dụng là 85% tối đa.
Đó là số liệu thống kê được từ các ngân hàng. Chưa tính đến các khoản cho vay từ những công ty tài chính tiêu dùng, cho vay đầu tư chứng khoán. Tệ hơn nữa là những khoản tín dụng đen, vay nóng.
Dù Hàn Quốc là nước có nền kinh tế phát triển nhất nhì châu Á, nhưng tài sản chỉ tập trung ở nhóm nhà giàu, những cổ đông của tập đoàn kinh tế lớn. Trong khi mức lương bình quân của phần lớn người dân lại tăng chậm so với giá tài sản, nhất là giá nhà đất. Đa số người dân Hàn Quốc làm việc vất vả nhưng không đủ tiền mua nhà và tích lũy. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ tiêu dùng của hộ gia đình Hàn Quốc tăng cao.
Hiểu về nợ đối với nền kinh tế
Như tất cả mọi vấn đề khác, nợ nần cũng có 2 mặt của nó. Do đó mới có khái niệm nợ tốt và nợ xấu. Để hiểu được như thế nào là tốt, xấu, chúng ta cần nhìn vào bản chất của nợ.
Nợ được sinh ra từ hoạt động cấp tín dụng, hoặc cho vay. Trong đó, bên cho vay cung cấp nguồn tài chính cho bên vay, trong một thời hạn nhất định, kèm lãi suất theo thỏa thuận. Hoạt động tín dụng giúp cho tiền được lưu thông, đảm bảo nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh, nghiên cứu, đầu tư và tiêu dùng. Từ đó thúc đẩy kinh tế phát triển. Nợ mang lại lợi ích cho cả bên cho vay và bên vay. Về bản chất, nợ là một win-win game, và có ý nghĩa tốt đẹp.
Vậy như thế nào là nợ xấu? Đối với ngân hàng, nợ xấu là từ dùng để mô tả khoản nợ mà người vay nợ mất khả năng trả nợ đúng hạn. Trong quản lý chính cá nhân, nợ xấu được hiểu là những món nợ tiêu dùng, không tạo ra nguồn thu nhập cho người vay.
Dù định nghĩa thế nào đi nữa, thì nợ chỉ là một công cụ tài chính. Và sử dụng nó tốt hay xấu là do người dùng. Tương tự như dao là một công cụ, sử dụng dao như thế nào là do người dùng. Chứ không có dao tốt hay dao xấu.
Việc sử dụng dao cũng có rủi ro. Nếu không cẩn thận, chúng ta sẽ bị đứt tay hoặc thậm chí mất mạng. Nhưng nếu học cách sử dụng, dao sẽ là công cụ hỗ trợ giúp cho cuộc sống của chúng ta dễ dàng hơn.
Thái độ với nợ nần
Khi đề cập đến nợ nần, chúng ta thường cảm thấy không thoải mái và có cảm xúc tiêu cực gắn với nợ. Rất nhiều người xem việc mắc nợ như là sự thua kém, thất bại. Từ đó sinh ra gánh nặng tâm lý, dẫn đến trầm cảm, thậm chí là tự hủy hoại bản thân.
Cảm xúc tiêu cực với nợ giống như khi bạn sử dụng dao và bị đứt tay. Tùy vào mức độ bị tổn thương, có người chọn không bao giờ đụng đến dao. Nhưng cũng có người tiếp tục sử dụng và học cách để không bị đứt tay.
Tương tự đối với nợ, hoặc chúng ta cố gắng để không bị mắc nợ. Hoặc là vay nợ và học cách quản lý nợ. Đều là lựa chọn của mỗi người.
Kết
Ở góc nhìn khách quan, việc mắc nợ không tốt cũng không xấu. Đó là lựa chọn. Bạn muốn mua nhà và bạn có 2 lựa chọn. Một là tiết kiệm đủ tiền để mua, hai là vay nợ để mua. Nợ được sử dụng như là công cụ đòn bẩy để chúng ta đạt mục đích nhanh hơn.
Khi có thái độ khách quan với nợ, chúng ta sẽ không bị cảm xúc tiêu cực lấn át. Hiểu được rủi ro của nợ, sẽ giúp chúng ta sử dụng nợ một cách tỉnh táo, và có trách nhiệm hơn với sự lựa chọn của mình.
Hy vọng, không ai trong chúng ta phải trở thành người chơi Squid Game. 🙂
—